جنگ ایران و روس و شکست "عباس میرزا" در نبرد اصلاندوز

به گزارشپایگاه خبری تحلیلیبه نقل ازارس تبار،به بهانه هفتم آبان سالروز ایستادگی ایلات و طوائف عشایر در مقابل قوای نظامی روسی در جنگ ایران و روس و نامگذاری این روز بنام روز شهر اصلاندوز در یادداشتی از میرنبی عزیززاده از کارشناسان تاریخ دشت مغان به چگونگی علت وقوع این جنگ در اصلاندوز پرداختیم.

گویا اهداف اصلی فرماندهان روس در پیشنهاد مذاکرات صلح که با هماهنگی جاسوسان و نمایندگان سیاسی انگلستان مطرح شده بود ،بیشتر اغفال عباس میرزا بود تا ختم غائله جنگ ،درحالی که فرماندهی سپاه روسیه ،عباس میرزا را باحیله و نیرنگ به متارکه جنگ امیدوار ساخته بودند،نمایندگان انگلیسی نیز با یک سلسه برخوردهای خیانت آمیز ،روحیه ارتش ایران را تضعیف کرده ،ادامه جنگ را غیرممکن جلوه می دادند.

در همین موقعیت های نامناسب بود که ژنرال کتلروفسکی با تقویت نیرو و طرح نقشه دقیق شروع به تعرض کرده ،درپنجم ذی الحجه 1227 ق با عبور از معابر مخفی اردوگاه سپاه ایران، اصلاندوز را محاصره و با استفاده از اطلاعاتی که در روزهای مذاکرات صلح جمع آوری کرده بودند و همچنین با اجیرکردن جاسوسان محلی به داخل اردوگاه نفوذ کردند.

غافلگیر شدن عباس میرزا در اصلاندوز او را در شرائط سختی قرار داد. او بسیار تلاش کرد تا روحیه متزلزل نیروهایش را تقویت کند.خودش در پشت قبضه های توپ قرارگرفته،به روی دشمن آتش می ریخت. اما ابتکار عمل دردست روس ها بود و برتری آتش تیربارها و توپخانه نیز نیروهای روس را در پیشروی به مواضع  ایرانیان کمک می کرد نیروهای پیاده روس سنگرهای سربازان ایرانی در اصلاندوز را به تصرف خود در آوردند.

عباس میرزا و ملتزمین رکاب او بربالای تپه اصلاندوز رفته ،به نیروها روحیه می دادند.پایداری و فداکاری عشایر و سربازان سپاه ایران همچنان ادامه داشت. اما ناگهان عده ای از اسرای روسی دربند در اردوگاه اصلاندوز ،خود را خلاص کردند و با برقراری ارتباط با نیروهای مهاجم،آنان را به داخل اردوگاه نفوذ دادند.

دراین هنگام عباس میرزا با افراد باقی مانده در اردوگاه بربالای تپه های مشرف بر اصلاندوز عقب نشینی کردند. آشفتگی و از هم گسیختگی کارها از یک سو و آتش برتر روس ها از سوی دیگر ،عباس میرزا را مجبور به عقب نشینی کامل کرد. او از راه مغان -مشکین به طرف تبریز به راه افتاد و شب را درمحلی موسوم به حاجی حمزه روستای زیوه فعلی گذراند. چون صبح ،خبر عقب نشینی روس ها از اصلاندوز به او رسید.عده ای را مامور اعزام به اردوگاه اصلاندوز کرد تا پیکرهای شهیدان و مجروحین را جمع آوری کنند.

با عقب نشینی عباس میرزا و رفتن او به تبریز،وضع جبهه های جنگ مغان و طالش که به فرماندهان قشون سپرده شده بود بیش از پیش نابسامان شد .

مصطفی خان طالشی با پشتیبانی روس ها به دشت مغان هجوم برد و طوایفی را که از شیروان و قره باغ به دشت مغان کوچ کرده بودند،مورد دستبرد و غارت قرار داده ،آنان را مجبور به کوچ به طرف طالش کرد.

در این زمان ،آتاخان شاهسون نیز مشغول حفظ و مراقبت از ایلات خود بود و نمی توانست در جلوگیری از غارت و حملات روس ها و مصطفی طالشی کار موثری انجام دهد.

بدین ترتیب با پیروزی روس ها در عملیات اصلاندوز،شرائط برای تحمیل عهدنامه گلستان به ایران فراهم شد.

به موجب قرارداد عهدنامه گلستان، همه‌ ولایاتی که تا آن تاریخ در تصرف روس‌ها بود به اضافه‌ قره باغ، شیروان، باکو، دربند و دیگر مناطق به مالکیت دولت روس در آمد.

انتهای پیام/