به گزارش پایگاه خبری تحلیلیسبلان‌ما، روز 26 دیماه 1357 ساعت 13:08، محمدرضا پهلوی به‌همراه همسرش فرح، خاک ایران را به مقصد مصر ترک کرد. شاپور بختیار نخست‌وزیر، جواد سعید رئیس مجلس شورای ملی، علینقی اردلان وزیر دربار و جمعی از وابستگان درباری برای بدرقه وی حضور داشتند.
شاه در فرودگاه علت سفر خود به خارج را اینگونه توصیف کرد "مدتی است احساس خستگی می‌کنم و احتیاج به استراحت دارم، ضمناً گفته بودم پس از این که خیالم راحت شود و دولت مستقر گردد، به مسافرت خواهم رفت."
سه روز قبل از فرار، شاه شورای سلطنت را تشکیل می‌دهد تا این شورا موجبات استمرار حکومتش و امکان مذاکره با سران انقلاب را فراهم کند که البته در این هدف ناکام ماند.
به بهانه چنین روزی در چهل سال پیش که شاه ایران فرار را بر قرار ترجیح داد، به مرور گوشه ای از اتفاقاتی که در سال 57 در اردبیل رخ داد، پرداخته ایم؛ روز شمار تاریخ انقلاب اسلامی اردبیل را در زیر مشاهده می کنید.
پنجشنبه 10 فروردین ماه 1357
در پی فرا رسیدن چهلم شهدای 29 بهمن تبریز در سال 1356، بازار اردبیل تعطیل شد و از بلند گوهای مسجدهای میرزا علی اکبر و حاج میر صالح، تلاوت قرآن پخش شد. علی رغم تلاش ساواک و ماموران شهربانی در جلوگیری از برپایی مجلس یادبود شهدای29 بهمن تبریز، مردم در مسجد میرزا علی اکبر جمع شدند.
روز پس از نوحه خوانی، آیت الله مروج بالای منبر رفت و از شهدای قم و تبریز سخنرانی کرد.
در این روز اصغر مرادی دانشجوی اردبیلی دانشگاه قزوین، در یزد به شهادت رسید.
14/1/1357
آیت الله سائلی در مسجد حاج میر صالح به منبر رفت و ضمن تفسیر قرآن، از حضرت امام خمینی و مبارزه ارتش علیه حکومت پهلوی یاد کرد و مردم را نسبت به ظلم و ستم شاه آگاه ساخت.
19/2/1357
مردم اردبیل در پی عزای عمومی از سوی آیت الله گلپایگانی، مرعشی نجفی و شریعتمداری، در سوگ چهلم شهدای اهواز، یزد و جهرم، در مسجد میرزا علی اکبر جمع شدند. آیت الله سید غنی اردبیلی از شاگردان امام خمینی بالای منبر رفت و اعلامیه مراجع قم را قرائت کرد. در ادامه یکی از نوحه خوانان شعر خوانی ای کرد.
عصر این روز، مردم دوباره در مسجد میرزا علی اکبر جمع شدند. اینبار آیت الله مسائلی روی منبر رفت و علیه سرمایه داری و هیات حاکمه سخنرانی کرد.
24خرداد 1357
ایوب معادی دانشجوی 22 ساله اردبیلی دانشگاه بابلسر، پس از دستگیری به شهربانی بابلسر منتقل شد و بر اثر ضربان وارده و شکنجه به ششهادت رسید. ساواک و شهربانی بابلسر اعلام کرد معادی بر اثر سکته قلبی از دنیا رفته است .
آیت الله مسائلی در اردبیل بر جنازه شهید نماز خواندند و شهید معادی در قبرستان علی آباد به خاک سپرده شد .
30 تیرماه 1357
حضرت امام خمینی طی اعلامیه ای از مردم خواست در نیمه شعبان از برگزاری جشن خودداری کنند. مردم در مسجد میرزا علی اکبر جمع می شوند . دکتر محمد مهدی کرانی از استادان دانشگاه تبریز سخنرانی می کند و بعد از او آیت الله مروج بالای منبر رفت .
14 مرداد 1357
ساواک و شهربانی از برگزاری مرراسم چهلم شهید ایوب معادی در مساجد جلوگیری و روحانیون و مردم را تهدید کرد ولی یکی از بستگان شهید مراسم را با حضور مردم انقلابی ، آیت الله مروج و آیت الله مسائلی در منزل خود برگزار کرد . در این روز بازار اردبیل تعطیل بود .
18 مرداد 1357
حجت الاسلام حسن زاده با نام مستعار حسین حسین پور و به دعوت آیت الله مروج و آیت الله مسائلی ، از قم به اردبیل تا با شروع ماه مبارک رمضان در مسجد میرزا علی اکبر برای مردم سخنرانی کند . ماه رمضان از 15 مرداد شروع شده بود و حجت الاسلام حسن زاده از 18 مرداد روی منبر رفت و با سخنانی افشاگرانه و شدید اللحن ، علیه شاه و حکومت پهلوی ، صحبت کرد . سه روز بعد ، ساواک او را در منزل ایت الله مروج دستگیر کرد و به تبریز منتقل نمود.
21 مرداد 1357
در تجمع عده زیادی از مردم در مسجد میرزا علی اکبر ، حجت الاسلام سید علی اکبر اجاق نژاد بالای منبر رفته ، با اشاره به دستگیری حجت الاسلام حسن زاده ، ضمن سخنرانی از مردم ، بازاریان ، روحانیون و دانشجویان انقلابی برای همراهی با انقلاب تشکر کرد .
9 شهریور 1357
نهم شهریور 1357 مصادف بود با بیست و ششمین روز از ماه رمضان . در این روز بهروز یحیوی در جمع مردمی که پس از سخنرانی آیت الله مروج از مسجد میرزا علی اکبر خارج شده بودند، حضور داشت.مردم شعارگویان به سمت عالی قاپو می رفتند که با شلیک ماموران شهربانی، یحیوی به شهادت رسید.
23 شهریور 1357
در این روز آیت الله مسائلی دستگیر و تحویل دادسرای نظامی تبریز شد. ساواک بارها به ایشان تذکر داده بود ولی ایشان در سخنرانی 112 شهریور مصادف باعید فطر گفته بود وسایل شخصی اش را آماده کرده تا هر وقت او را دستگیر کردند، آماده باشد.
17 مهر 1357
بر اثر راهنمایی، ارشاد و سخنرانی های رووحانیون، مدارس اردبیل به حالت نیمه تعطیل در آمد و دانش آموزان مدارس در کنار تعدادی از معلم های خود، اولین تظاهرات دانش آموزی را در خیابانهای اردبیل به راه انداختند.
18 مهر 1357
مراسم گرامیداشت چهلم شهید بهروز یحیوی با حضور مردم از ساعت 15 در مسجد پیرزرگر و با سخنرانی حجت الاسلام فرخی برگزار شد. پس از سخنرانی ایشان، مردم پلاکارد به دست و شعارگویان به طرف قبرستان بهشت فاطمه به را ه افتادند و با حضور آیت الله مسائلی و آیت الله مروج، برسر قبر شهید یحیوی فاتحه خواندند.
2 آبان 1357
آیت الله مروج و آیت الله مسائلی، روز چهار آبان، سالروز تولد محمد شاه پهلوی را عزای ملی اعلام کردند. روز سوم آبان، بازار اردبیل به استثنای چند مغازه نانوایی، قصابی و خواربار فروشی، بسته بود. روز چهارم آبان تظاهرات پراکنده ای در خیابانهای شهر صورت می گیرد.
9 آبان 1357
تظاهرات مردم در خیابانها با قرائت بیانیه توسط آیت الله مسائلی پایان یافت.
در بیانیه آمده بود حکومت پهلوی ضمن اجرای قانون اساسی، آزادی زندانیان سیاسی و روحانی، باید زمینه مراجعت حضرت امام را فراهم کند.
دوشنبه 22آبان 1357
فرهنگیان اردبیل بیانه ای 10 ماده ای ررا تنظیم و امضانموده و آنرا به آموزش و پرورش ارسال نموده و اعلام کردند اگر به خواسته های آنان ترتیب اثر داده نشود، به اعتصاب خود ادامه خواهند داد.
26آبان 1357
مردم پس از سخنرانی آیت الله مروج از مسجد میرزا علی اکبر خارج شدند که با نیروهای شهربانی مواجه شدند. بر اثر تیراندازی و باتوم ماموران، آیت االله مروج مجروح شدند. آیت الله مروج به بیمارستان شیر و خورشید(فاطمی) منتقل شده در آنجا بستری شدند.روز بعد،فرماندار و رئیس شهربانی برای خاموشی خشم مردم، در بیمارستان به ملاقات آیت الله مروج می روند و قول پیگیری حادثه را می دهند.
7آذر1357
مراسم طشت گذاری در مسجد جامع و با حضور محلات شش گانه اردبیل آغاز می شود. محمد باقر تمدنی ضمن نوحه خوانی شعری ضد حکومتی از استاد انور خواند و پس ار آنان جوانان انقلابی که سرود ((خمینی ای امام)) را از قبل آماده کرده بودند، خواندند. ماموران ساواک و شهربانی مسجد را محاصره کرده بودند.
19آذر 1357
مردم در تاسوعای حسینی به خیابانها ریخته و عزاداری می کردند. جمعیت آنقدر زیاد بود که عوامل ساواک و ماموران شهربانی قدرت مقابله و حضور در صحنه را نداشتند. مردم جلوی میدان ساعت جمع شده و با پلاکاردهای ((برادر ارتشی چرا برادر کشی)) و ((نهضت ما حسینه، رهبر ما خمینه))در خیابانها به راه افتاده،مقابل مسجد میرزا علی اکبر بیانیه ای 14 ماده ای قرائت کرده، متفرق شدند.
سه شنبه 28 آذر 1357
در پی اطلاع از هجوم نیروهای نظامی مشهد به بیمارستان این شهر، جامعه پزشکان و پرستاران اردبیل با روپوش های سفید در خیابانهای شهر به حرکت در آمده خواستار حفظ حریم بیمارستان شدند.
شنبه 9 دی ماه 1357
همزما با نخست وزیری و روی کار آمدن شاهپور بختیار،نیروهای نظامی، ژاندارمری،ارتش،ساواک و طرفداران چماق بدست شاه با همراهی رسول و دارو دسته انجمن میهن پرستان به خیابانهای اردبیل ریخته به سرکوب مردم انقلابی و تخریب مغازه ها و خانه های مردم پرداختند. در این روز بخش علی اعیادی،نورالدین جهانجویی،کریم احمدی و احد سامع مجندق به شهادت رسیدند.58 نفر زخمی شدند که 18 نفرشان از ماموران دولتی بودند.
یکشنبه 17 دی ماه 1357
هفتمین روز شهدای اردبیل (شهدای 9 دی ) با تظاهرات و تجمع مردم در خیابان شاهپور (قیام) با شعار ((بختیار، بختیار، نوکر بی اختیار)) ادامه یافت. کارکنان دادگستری هم در اعتراض به کشتار مردم به اعتصاب دو روزه دست زدند.
دوشنبه 18 دیماه 1357
مردم روستای ((ینارق))در همراهی با انقلاب و مردم تظاهرات کردند. ماموران پاسگاه ژاندارمری به طرف آنان شلیک کردند و دختری بنام نازیلا سید رحیمی و زنی حامله بنام ملک منظر واحدی،شهید شدند.3نفر دیگر هم شهید شدند و زخمی ها به بیمارستان شیر و خورشید منتقل شدند.
20 دیماه 1357
کارکنان رادیو و تلویزیون اردبیل با صدور بیانیه ای ضمن محکوم نمودن کشتار مردم، با اعلام همبستگی کارکنان رادیو و تلویزیون در جهت مبارزه با رژیم پهلوی، دست به اعتصاب زدند.
شنبه 23 دیماه 1357
مجلس ترحیم شهدای 18 دیماه روستای ینارق در مسجد میرزاعلی اکبر برگززار شد. مردم در مسیر تظاهرات خود علیه رژیم شعار داده و ایران را در خیابانهای پهلوی آتش زدند. تظاهر کنندگان ددر میدان مجسمه (شریعتی) قصد پایین آوردن مجسمه شاه را داشتندکه با شلیک تیر هوایی و گاز اشک آور چند نفر مجروح شدند. درگیری تا ساعت 8 شب ادامه داشت.
دوشنبه 25 دیماه 1357
اهالی روستای شام اسبی و روستاهای اطراف، با اعلام همبستگی و پیروی از نهضت اسلامی،در حالیکه عکس امام را حمل می کردند، سوار بر تراکتور به اردبیل آمده، در خیابانهای شهر راهپیمایی کردند.
مردم در میدان مجسمه مورد حمله چماقداران قرار گرفتند و ارتش تراکتور اهالی روستا را توقیف و به پادگان منتقل نمودند.
سه شنبه 26 ایماه 1357
با اعلام خبر فرار شاه از ایران،مردم،کارکنان ادارات و بانک ها به خیابان آمده ابراز خوشحالی کردند. شادی مردم تا پاسی از شب ادامه داشت.
چهارشنبه 27 دیماه 1357
شواهد حاکی از آن است که ساواک مراکز خود را ترک کرده در پادگان ارتش مستقر می شود. مردم تابلوهای خیابانها را عوض کرده و اسامی جدید را با اسپری روی دیوار می نویسند.
29 دیماه 1357
همزمان با اربعین حسینی، دسته های عزادار از جلوی میدان ساعت حرکت کرده و در شهر تظاهرات می کنند. در این روز خبری از نیروهای امنیتی نیست.
شنبه 14 بهمن 1357
با ورود امام به ایران، مردم روستای شام اسبی در میدان مجسمه(شریعتی)مورد حمله انجمن میهن پرستان قرار می گیرند. شش دستگاه تراکتور روستائیان به آتش کشیده می شود و چند نفری هم زخمی می شوند.
پنج شنبه 19 بهمن 1357
با تعیین مهندس مهدی بازرگان به سمت نخست وزیری دولت موقت،مردم اردبیل در اجتماعی عظیم ضمن اعلام حمایت از نخست وزیری بازرگان، در خیابانهای شهر راهپیمایی می کنند. راهپیمایی با قرائت قطعنامه ای توسط ایت الله مسائلی در حمایت از دولت،پایان می یابد.
دوشنبه 23 بهمن 1357
نیروهای ارتش اردبیل سوار بر تانک و خودروهای نظامی با مردم اعلام همبستگی می کنند اما نیروهای شهربانی مردم را به گلوله بستند.درگیری سه ساعت به طول انجامید و 23 نفر از ماموران نظامی کشته شدند.
انتهای پیام/
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد