استاد دانشگاه راتگرز: آمریکا ریسک دموکراسی در عربستان را نمی پذیرد

یک استاد دانشگاه آمریکا با تاکید بر نقش حمایت های آمریکا در تحکیم رژیم آل سعود در عربستان و سیاست های شیعه ستیزی ریاض نوشت: تقویت دموکراسی در عربستان منافع آمریکا را به خطر می اندازد و آمریکا این ریسک را نمی پذیرد.

به گزارش سبلانه به نقل از ایرنا، آمریکایی 'جاکوبن' ، متن مقاله 'توبی سی. جونز' استاد تاریخ و مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه 'راتگرز' با عنوان 'دوستان ما در ریاض' چنین است:



ماه گذشته یک دادگاه جنایی در عربستان سعودی، 'نمر النمر' روحانی شیعه و یکی از مخالفان سیاسی برجسته این کشور را به اعدام محکوم کرد. مقامات عربستان این حکم را در ارتباط با امنیت ملی توجیه کرده اند. النمر در ارتباط با اتهام مبهم فتنه انگیزی در دادگاهی مرتبط با پرونده های تروریستی محاکمه شد.

طبق آنچه اغلب در عربستان مصداق دارد، حکومت قانون و امنیت ملی نمایشی پوچ است.

این حکم اعدام که ممکن است به حبس طولانی مدت تخفیف یابد، محصول یک نظام سیاسی مبتنی بر حذف سیاسی است؛ نظامی که انسان ها را قربانی حفظ اقتدار مرکزی و امتیازات نخبگان می کند.

النمر نه به این دلیل که خطری برای جامعه عربستان است بلکه به این دلیل که از دیرباز منتقد سرکوب بوده ، با تبعیض فرقه ای و مذهبی مخالفت کرده و خواستار اصلاحات در نظم سیاسی ناعادلانه شده ، دستگیر و به اعدام محکوم شده است.

از سال 2011 و اندک زمانی پس از بسیج مردمی علیه رژیم آل خلیفه در بحرین ، شیعیان عربستان نیز به خیابان ها آمدند اما مقامات عربستان این تظاهرات را با خشونت سرکوب کرده اند.

النمر خود رژیم عربستان را تهدید می کند و سرکوب دولتی تحت لوای امنیت و فتنه، تنها تلاشی ضعیف برای پوشاندن این حقیقت اساسی است.

با توجه به مخاطرات زیاد بیان خشم علیه رژیم بخصوص برای جامعه شیعیان ، نکته قابل توجه این است که اعتراضات خیابانی پس از حکم النمر تاکنون بطور روزانه ادامه یافته است.

ناظران مسائل سیاسی عربستان از حکم اعدام النمر شگفت زده نشده اند زیرا اعتقاد گسترده بر این است که این کشور مرکز افراط گرایی دینی و آشوب فرقه ای است. شیعه ستیزی نیز در عربستان سابقه دارد. شیعیان عربستان با تبعیض سیستماتیک و حذف رو به رو بوده اند.

امروزه شیعه ستیزی بیش از آنکه محصول تفسیر واپسگرایانه یا ارتدوکسی اسلام (وهابیسم) باشد ، محصول تجمیع چند عامل سیاسی است که مهمترین آنها آسیب پذیری حکومت عربستان است.

رهبران عربستان در مواجهه با چندین تهدید داخلی و خارجی از جمله تلاش های کسب نفوذ ایران در خلیج فارس ، تقویت قدرت شیعیان در عراق ، قیام مردمی در بحرین و مهمتر از همه ظهور چالش داخلی علیه حکومت آل سعود از سال 2003 تا کنون، به شیعه ستیزی دامن زده اند.

از این دیدگاه ، حکم اعدام النمر بیش از آنکه مربوط به امنیت یا بازتاب احساسات ضد شیعی باشد ، نشانه آسیب پذیری حکومت عربستان است.

رهبران عربستان محاسبه کرده اند که با تحریک شیعه ستیزی، سایر اشکال مخالفت را می توان به انحراف کشاند.

فرقه گرایی در سیاست عربستان همچنین جنبه های سیاسی - اقتصادی داشته و ارتباط نزدیکی با 'رابطه ویژه' این کشور با آمریکا دارد. از زمان قیام بحرین در سال 2011 ، آمریکا به حمایت از رژیم های خودکامه در خلیج فارس ادامه داده است.

آمریکا برای توجیه این مساله به اولویت هایی مانند 'امنیت' ، لزوم مهار ایران و تضمین جریان نفت اشاره می کند. با در نظر گرفتن این اولویت ها ، بعید است که مقامات آمریکا کار زیادی برای به چالش کشیدن حکم اعدام النمر انجام دهند.

منتقدان از آمریکا خواسته اند که در روابط راهبردی خود با ریاض بازنگری کند، اما این کار مستلزم برخورد با تناقض های موجود در سیاست آمریکا است. فراتر از این تناقض ها ، مهم است که در وهله اول نقش آمریکا را در ظهور رژیم خودکامه و سیاست های تبعیض آمیز عربستان در نظر داشته باشیم.

تلاش برای تقویت دموکراسی در عربستان ، گشودن راه بسوی احتمال ظهور حکومتی در ریاض است که منافع مردم خود را در برابر نیازهای انرژی آمریکا قربانی نخواهد کرد. دولت آمریکا خواستار پذیرفتن این ریسک نیست.