موانع توسعه مغان از نگاه کارشناسان کشاورزی

دشت مغان با اينكه از دیرباز به قطب کشاورزی کشور مطرح بوده و به عنوان پایلوت کشاورزی، دامداری و صنایع وابسته مورد توجه قرار داشته است، اما برخي سياسي كاري ها مانع از توسعه و پيشرفت اين منطقه شده است.

به گزارش به نقل از آران مغان، در پی انتشار دغدغه‌های نماینده ولی فقیه استان اردبيل در خصوص انتقال حقابه استان اردبیل از رودخانه ارس در آران مغان، جمعی از دلسوزان عرصه کشاورزی و آبیاری و مدیریت منطقه مغان ضمن حمایت قاطع از بیانات اخير آيت الله سيد حسن عاملي، خواستار توجه ویژه استاندار اردبيل به موانع توسعه مغان با عنایت به موارد ذیل شدند:

دشت مغان از دیرباز به عنوان قطب کشاورزی ایران و به ویژه شمال غرب کشور مطرح بوده و به عنوان پایلوت کشاورزی، دامداری و صنایع وابسته مورد توجه قرار داشته است. زحمات مردمان غیرتمند این منطقه، به عنوان مرزداران کشور و نیروی کاری توانمند از علل عمده اشتهار این دشت بوده است. اگر بخواهیم عوامل مؤثر بر پیشرفت یک منطقه را بررسی کنیم، می توانیم چهار عنصر خاک، آب، نیروی انسانی و سرمایه را برشماریم. با اندکی تامل، نقش دولت در زمینه تامین سرمایه پررنگ تر دیده می شود تا زمینه برنامه ریزی و مدیریت سه عامل دیگر فراهم آید که در این بین، تامین هزینه های انتقال آب بخش بسیار مهمی از سرمایه گذاری دولتی را تشکیل می دهد. در برنامه ریزی های سالیان اخیر تامین آب دشت مغان در قالب سه طرح عمده صورت گرفته و خواهد گرفت:

 اول، با استفاده از سد ارس و بند انحرافی میل و مغان که هر چند در گذشته به اجرا درآمده ولی به دلیل خاکی بودن کانال انتقال آب، وضعیت کنونی آن مشکلات عدیده ای را همچون زهدار شدن اراضی مرغوب پائین دست به وجود آورده و بایسته است اقدامات جدی برای تکمیل لاینینگ آن صورت پذیرد.

 دوم، از سد خداآفرین و بند قیز قلعه سی، که دقت نظر در وضعیت طرح مذکور مسائلی را آشکار می نماید؛ 1- استان بالادست (آذربایجان شرقی) به عنوان مشترک استفاده از طرح یاد شده، حرکت قابل قبولی در راستای تکمیل و اجرای طرح در محل بند قیز قلعه سی انجام نمی دهد که در صورت تداوم این شرایط کلیه هزینه ها و عملیات عمرانی در استان اردبیل (به عنوان پایین دست) عبث و بیهوده خواهد بود. 2- کیفیت خاک اراضی واقع در محدوده آذربایجان شرقی به مراتب پائین تر از خاک زرخیز مغان است. 3- زمزمه های کاهش تخصیص آب استان از رودخانه ارس برای طرح خداآفرین و کاهش اراضی واقع در محدوده اردبیل به حدود 60 درصد از سطح مطالعه شده، آینده طرح را مبهم و غیر شفاف نموده است. 4- سردرگمی و ضعف مدیران بخش آب نیز برنامه ریزی قطعی و نهایی را زیر سوال برده و اقدامات موردی، پراکنده و غیرشفاف تحت عناوینی همچون «مطالعات مهندسی ارزش» ثمره ای جز انحراف طرح از مبانی اولیه و اتلاف هزینه های میلیاردی نخواهد داشت.

در این میان، قرار گرفتن طرح کانال خداآفرین جزو اولویت طرحهای مرزی و نگاه ویژه نسبت به آن از سوی دولت تدبیر و امید ستودنی است اما به رغم تزریق اعتبار مرزی تخصیص یافته اخیر، متاسفانه شاهد هستیم که اجرای طرح به درستی مدیریت نشده و نه تنها سرعت اجرا افزایش نیافته بلکه با حذف قسمت های دشوار پروژه توسط کارفرما و به نفع پیمانکار، تقریبا با رکود مواجه است. حال آنکه در زمان بازدیدهای استاندار محترم، کارگاههای عمرانی طرح کاملا فعال نشان داده می شوند.

سوم، مقرر بود که تامین آب بخشی از مغان از سد عمارت روی رودخانه دره رود صورت گیرد. اما به دلایل غیر فنی - که احتمال شائبه سیاسی را نیز برمی انگیزد - به شکل طرح انتقال آب سد عمارت به اراضی حوضه بالهارود در شهرستان گرمی مطرح شده و امور آب استان به صورت چراغ خاموش آن را پیش می برد. طرح اخیر به علت وجود منع قانونی برای انتقال حوضه به حوضه جهت مصارف غیر شرب و نیز هزینه خیلی سنگین انتقال از طریق احداث کیلومترها تونل، نه تنها غیر ممکن می نماید، بلکه حتی در صورت اجرا نیز اراضی مستعد مغان را نیازمند به ایستگاههای پمپاژ جدیدی خواهد نمود که هزینه برق و نگهداری آنها بهای تمام شده محصولات را فوق العاده افزایش داده و ضرر و زیان کشاورزان را  در پی خواهد داشت؛ تا جائی که می تواند به تعطیلی شبکه در آینده منجر گردد.

جمعی از دلسوزان عرصه کشاورزی و آبیاری و مدیریت منطقه

انتهای پیام/