جای خالی قدم زدن مردم اردبیل در بازارچه کتاب

مصرف کم کتاب نشان رابطه ضعیف بین دانش و صنعت بوده و تولید کتاب‌های کم محتوا منجر به بدبینی مردم به آن شده است.

به گزارش سبلانه ، همه جا بازارهایی وجود دارد در خصوص کتاب. اما در اردبیل بازارهایی پراکنده وجود دارد، مگر در خصوص بازارچه کتاب‌های دست دوم و گران که سرشار از بوی مرگ و تخلیه و مهاجرت است.

همه جا بازارهای خوب و مساعدی در رابطه با مواد غذایی، اسباب بازی، طلا و نقره، قطعات صنعتی و الی آخر تا ماشین و دوچرخه وجود دارد. اما کتاب که سرچشمه تولید و طراحی همه صنعت‌ها در دنیا بوده، در اردبیل جز در یکی دو کتابفروشی بزرگ و گوشه نمور چند دست دوم فروشی و دست فروشی هم دیده نمی‌شود. وضع مالی کتابفروشی‌ها هم چندان خوب نیست تا جایی که اگر کسی کتاب‌های کمک درسی و نوشت افزار نفروشد، نمی تواند زندگی کند.

این وضعیت‌ها باعث شده تا کتاب و نویسنده و حتی کتابفروش و نمایشگاه کتاب در ایران به صورت نمادی از فقر در آید. اما واقعیت را می‌شود جور دیگری ساخت مثلاً با راه اندازی بازارچه کتاب و آسیب شناسی وضعیت کتاب شرایط را به طور دیگری رقم زد چراکه انسان همیشه شرایط را رقم زده است.

 

ضرورت راه اندازی بازارچه کتاب برای تجمیع فروشگاه‌های مرتبط با کتاب

 

توحید بلورساز معاون فرهنگی فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) با بیان اینکه بازارچه کتاب جای خوبی برای گذران فراغت و تهیه کتاب است به شرطی که در مکان مناسبی طراحی شود، افزود: در گذشته چندین بار نیاز شهر اردبیل به بازارچه کتاب به مسئولین گوشزد شده ولی هر بار مغفول مانده امیدوارم این بار به نتیجه برسد.

وی افزود: اختصاص مکانی در خارج از شهر برای چنین فضایی که نیاز مردم را در داخل شهر می‌طلبد مناسب نیست.

بلورساز گفت: مراد از بازار کتاب فقط پرداختن به خلق بازار برای کتابفروشی‌ها نیست و بخش توزیع و فروش فیلم، سی دی و حتی آثار هنری و مطبوعاتی ظرفیت بزرگی برای چنین فضایی دارد.

این کارشناس با اشاره به فعالیت‌های جنبی بخش کتاب خاطرنشان کرد: بازار محصولات مجازی پررونق بوده و در این‌گونه بازارها فضای خوبی هم می توان برای فروش کتاب‌ها و آثار هنری و تجسمی فراهم کرد.

بلورساز با اشاره به استقبال مردم در زمینه بازدید از نمایشگاه‌های کتاب، اضافه کرد: استقبال خوب مردم از نمایشگاه‌های کتاب پشتوانه ما برای ایجاد چنین بازاری در استان است و نشان می‌دهد که مردم از شکل گیری این قبیل فضاهای پایدار در داخل شهر استقبال خواهند کرد.

وی اضافه کرد: متولی اصل این کار شهرداری است ولی لازم است در بخش اعتبارات فرهنگی و تشکیل بازار همکاری‌های ارزنده‌ای با این نهاد صورت گیرد.

تجمیع فضای مربوط به کتاب می تواند مفید و موثر باشد

 

علیرضا محمدی عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی در این خصوص گفت: فضای کتابخانه‌ها باید خوب مکان یابی شود و حضور مناسب و سالمی در فضای مربوط به کتاب دامن زده شود تا معضل گذران فراغت که یکی از مشکلات اساسی مردم است مرتفع شود.

وی با بیان اینکه در صورت وجود بازار کتاب استمرار و پایداری عرضه کتاب به خصوص در زمینه‌های تخصصی کتاب می تواند برترین اتکای مردم باشد، اضافه کرد: تجمیع فضای مربوط به کتاب از لحاظ صرفه‌های مکانی و دسترسی به خوشه‌های مربوط به حوزه کتاب می‌تواند مفید و موثر باشد.

وی با اشاره به منافع حاصل از ایجاد بازارچه کتاب در اردبیل اظهارکرد: متولی مکان یابی برای توزیع کتاب شهرداری است ولی مراکز فرهنگی و خصوصی در زمینه مجوزهای مربوطه و سرمایه گذاری در این بخش می توانند دخیل و موثر باشند.

نویسنده کتاب "جغرافیای شرکت‌ها" با اشاره به نقش بازارکتاب در توسعه فرهنگی خاطرنشان کرد: این فضا می تواند به ایجاد ارتباط مطلوب میان علم و حوزه نشر کمک کرده و فرصت هم اندیشی اساتید و متخصصین در حوزه کتاب در این فضاها میسر خواهد شد چرا که برای به روز بودن و ارتباط با جامعه علمی باید رابطه‌ای پویا میان دانشگاهیان و حوزه نشر ایجاد کرد.

محمدی بیان کرد: در کل کشورها مکان گزینی و تحولات مربوط به بازار کتاب مطالعه و اقدام‌های جدید بر این اساس انجام می گردد که امید است در اردبیل نیز این کار انجام گیرد.

وی اظهار امیدواری کرد: دانشگاه نیز می تواند فعالیت اساتید را در ارتباط با کتابخانه‌های تخصصی و بازار نشر مورد سنجش قرار داده و بسته به این ارتباط از انتشار کتاب‌های آنها حمایت کند.

 

افت سرمایه در کتابهای تازه و سود خوب در دست دوم

منصور جدی، فعال کتاب و مورخ در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اینکه 250 کتابفروشی در اردبیل وجود دارد، اضافه کرد: 10 تای آن مجموعه کتابفروش هستند و مابقی از طریق لوازم التحریر گذران زندگی می کنند.

نویسنده کتاب "تاریخ مبارزات مردم ایران علیه استعمار" گفت: بعد از انقلاب پاساژهایی در اردبیل راه افتاده بود که صرفاً کتاب می‌فروختند. هر کتابی را در آنها می توان پیدا کرد و تعدادی کتابفروشی معتبر هم در شهر وجود داشت اما درآمد کم موجب از بین رفتن این بازارها شد.

جدی با توجه به درآمد نحیف کتابفروشی‌ها، یادآور شد: طلافروش‌ها و کفش فروش‌ها با قیمت روز معامله می‌کنند اما کتاب با وجود خواب بلند سرمایه قیمت ثابتی دارد و موجب افت سرمایه کتابفروش‌ها می شود.

وی با بیان اینکه در مورد کتاب خواندن در جامعه سخن و تبلیغی نیست، اضافه کرد: برای خلق انگیزه باید رادیو و تلویزیون و رسانه‌ها فعالیت بیشتری داشته باشند چراکه در رسانه‌های جمعی تا کنون هیچ نقدی درباره کتاب دیده نشده است.

جدی اضافه کرد: کمتر کسی است که بخواهد وارد این حوزه شود و بسیاری از فعالان این حوزه صرفاً به خاطر علاقه شخصی مانده‌اند چرا که در این بخش کافی نیست.

جدی با تأکید بر این که اکثر کتاب‌های تولیدی در ایران بیش از یک بار چاپ نمی شوند، گفت: برغم فعالیت متفرق کتابفروشی‌های رسمی، فروش کتاب‌های قدیمی در اردبیل بازارچه‌ای اختصاصی دارد که کتاب‌های خوب و ارزان را تهیه و به قیمت مناسب در اختیار مردم قرار می‌دهند.

این فعال حوزه کتاب اضافه کرد: این بازارچه همچون بازار کتاب که موجب زیان کتابفروشی‌ها می شود، کار نمی کنند اینها خدمات ارزنده‌ای در خصوص کتاب‌های نایاب به مردم می دهند.

مورخ معاصر اشاره کرد: اکثر کتاب‌های این بخش از طریق فروش کتابخانه‌های بزرگ در اثر جمع کردن کتابخانه‌ها و افراد متوفی و مهاجر تزریق می‌شود و کتابها به صورت کیلویی و با گاری و وانت تهیه می شود که در این میان کتابهای خوب جدا شده و در بازارچه کهنه فروش‌ها عرضه می‌گردد.

 

 

حوزه کتاب با بازخوردهای رسانه‌ای ضعیف در اردبیل روبرو است

 

باقر عسگرنژاد نوری، عضو هیئت علمی دانشگاه محقق در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اینکه مشکل اصلی بازار کتاب کیفیت محتوای کتاب و در نتیجه کاهش انگیزه کتابخوانی و تقاضای کتاب است، گفت: بازخوردهای رسانه‌ای ضعیف، عرضه نامناسب کتاب در نمایشگاه‌های اخیر یکی دیگر از مسایلی است که در این استان با آن روبرو بودیم.

دانش آموخته دکترای مدیریت بازرگانی با اشاره به وضعیت کتب در حوزه کتاب دانشگاهی، افزود: کیفیت پایین کتاب‌ها و ناامیدی در فروش آنها را در تیتراژ کتاب‌های منتشره دانشگاه نیز می توان مشاهده کرد.

نویسنده کتاب " مدیریت تأمین مالی پیشرفته " گفت: متولی اصلی وضعیت کتاب جامعه دانشگاه‌ها است که در مورد کیفیت کتاب‌های منتشره و بازدهی اجتماعی آنها نتوانسته موثر عمل کند چراکه رهبری سازمان جامعه در مورد هر امری توسط پیشروان و نخبگان صورت می گیرد.

عسگرنژاد نوری بیان کرد: در حال حاضر رابطه ضعیف صنعت و دانشگاه در خصوص کتاب مشهود بوده و عدم به کارگیری مطلوب علم در جامعه و تولید بد کتاب‌های بومی و تجربی موجب بدبینی مردم به کتاب و علم شده و مصرف کتاب را مسدود می کند.

این محقق با توجه به نقش دانشگاه در مورد وضعیت کتابخوانی جامعه، گفت: شرایط امروزی دانشگاه باعث افت فرهنگ مطالعه در جامعه شده است چرا که دانشگاه می‌تواند با مطالعه و ارائه راهکارهای لازم برای استفاده از علم و به خصوص کتاب این شرایط را تغییر دهد.

در خاتمه باید گفت اگرچه وضعیت ذهنی و اقتصادی مردم خوب نیست ولی می‌شود گفت نخواندن کتاب و یا "خوب" نخواندن کتاب موجب همه این شرایط است. چراکه استقبال از نمایشگاه کتاب واقعاً خوب بود ولی خرید کتاب شاید به آن صورت که باشد اتفاق نیفتاده و این دلیل عدم نگاه مردم به پدیده‌ای چون کتاب که به آنها عرضه می شود، نیست. باید در بازارچه کتابی که به اهتمام استانداری اردبیل، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری و جهاد دانشگاهی اردبیل می تواند راه اندازی شود کتابفروش‌ها دیگر کتاب‌های بد نفروشند تا مبادا مشتریان روی برگردانند.

تهیه از محمد زینالی، خبرنگار ایسنای اردبیل

انتهای پیام/ع