گسترش شبکه‌هاي مجازي و روش‌هاي ارتباطي بويژه در يکي – دو سال اخير که موجب شده تلفن‌هاي همراه نيز به يک ابزار ارتباطي مهم و فراتر از يک تماس تلفني و يک پيام مبدل شوند، در کنار مزاياي بي‌شمارش، مشکلاتي هم داشته که باز هم همان بحث قديمي فقدان فرهنگ استفاده از روش‌هاي ارتباطي و شبکه‌هاي مدرن مجازي را مطرح مي‌کند. در کشور ما فرهنگ استفاده از بسياري از تجهيزات مدرن که وارد کشور مي‌شود، از اتومبيل گرفته تا تلفن و اينترنت و حالا وسايل ارتباطي، بسيار ديرتر از ورود آن تجهيزات و امکانات مورد توجه قرار مي‌گيرد.

 

در يکي دو سال اخير که شاهد گسترش استفاده از شبکه‌هاي ارتباطي مجازي بر روي گوشي‌هاي تلفن همراه از جمله وايبر و واتس‌آپ و ... هستيم، صرف نظر از مباحثي که در مورد فيلتر کردن اين شبکه‌ها مطرح شده و دولت هم اعلام کرده که بناي فيلترينگ اين شبکه‌ها را ندارد، شايعه پردازي توسط اين شبکه‌ها از سوي يک فرد و گسترش آن با سرعت بالا در بين عموم مردم به عنوان يک آسيب جدي، هر روز بيش از گذشته، جلوه گر مي‌شود. گاه اين شايعات در مورد خبر دروغين مرگ يک هنرمند يا ورزشکار و حتي سياستمدار است که تکذيب مي‌شود و گاه شايعاتي با اثراتي بالاتر که نمي‌توان از کنار آن با بي تفاوتي عبور کرد. نمونه بارزش، طرح شايعه فرار مدير عامل يک بانک خصوصي از کشور بود که هفته گذشته به دليل جذابيت خبر، خيلي زود دست به دست شد و کار به جايي رسيد که نه تنها مديرعامل بانک مربوطه در برنامه تلويزيوني اين موضوع را تکذيب کرد، بلکه وزارت اطلاعات هم در بيانيه اي رسمي، نقل قول‌هايي که از حجت‌الاسلام و‌المسلمين سيد‌محمود علوي وزير اطلاعات مبني بر خروج مديرعامل يکي از بانک‌هاي خصوصي از کشور منتشر شده بود را از اساس کذب محض دانست.

 

صدور بيانيه توسط وزارت اطلاعات در مورد اين موضوع، نشان مي‌دهد که پخش شايعات بي‌اساس که خيلي از ما ممکن است به سادگي و با کپي کردن، نقشي هر چند کوچک در گسترش آن داشته باشيم، تا چه حد داراي اثرات مخرب بالايي است و چه از لحاظ اقتصادي و چه از لحاظ امنيتي مي‌تواند چالش‌آفرين باشد. ماجراي اخير و اطلاعيه وزارت اطلاعات، در وهله اول هشداري جدي به سوء‌استفاده کنندگان از فضاي مجازي محسوب مي‌شود که براي اغراض شخصي و گروهي و حتي سياسي خود، اقدام به انتشار خبرهاي دروغ و شايعات مي‌کند و در وهله دوم، تلنگري به خيلي از ما مي‌تواند باشد که گاه بدون تاملي کوتاه، هر پيامي ‌که در گوشي تلفن همراه خود دريافت مي‌کنيم از طريق وايبر و واتس‌آپ و ساير روش‌هاي ارتباطي بازنشر مي‌کنيم، بدون آنکه ذره‌اي به صحت آن يا پيامدهاي آن بينديشيم. ضمن اينکه انتشار چنين شايعات غير‌مستندي، تنها به دست کساني بهانه مي‌دهد که مدت‌هاست براي فيلتر کردن شبکه‌هاي اجتماعي تلفن همراه برنامه‌ريزي کرده‌اند و اين اقدامات، آنها را براي رسيدن به هدف خود مصمم‌تر مي‌سازد و مسير حرکتشان را هموارتر مي‌کند.

انتهای پیام/ع