آیین مذهبی - سنتی « شمع ‌گردانی» در اردبیل آغاز شد

همزمان با روز تاسوعا و در پاسداشت مقام رفیع حضرت عباس (ع) علمدار کربلا آیین مذهبی – سنتی شمع ‌گردانی در مساجد و محلات مختلف اردبیل آغاز شد.

به گزارش سبلانه، در این آیین که از صبح امروز و با حرکت دستجات عزاداری حسینیان اردبیل آغاز شده و تا پاسی از شب ادامه خواهد داشت عزاداران در حالی که شمع‌هایی را در دست دارند در 41 مسجد در محلات ششگانه اردبیل شمع‌ها را به یاد مظلومیت شهدای نینوا و رشادت علمدار کربلا حضرت ابوالفضل العباس (ع) روشن می‌کنند و در حالی که بر سر و سینه می‌زنند نذر و نیاز خود را نیز به درگاه باب الحوائج اعلام می‌کنند تا به حاجات خود برسند.

استاد دانشگاه و پژوهشگر عاشورایی در خصوص ویژگی‌های مراسم تاسوعای حسینی در اردبیل اظهار داشت: مردم حسنی اردبیل تا روز هشتم محرم در نهایت اخلاص در یک برنامه هماهنگ زیر نظر محلات ششگانه به انجام مراسم سنتی و سنواتی مرسوم خود می‌پردازند و در دو روز بسیار بزرگ و تاریخی در فرهنگ تشیع روز تاسوعا و عاشورای حسینی اوج اخلاص و ارادت خود را به سید‌الشهدا و برادر با وفایش حضرت ابوالفضل‌العباس و شهدای کربلا نشان می‌دهند.

بیوک جامعی گفت: قبل از ظهر تاسوعای حسینی کل مساجد استان اردبیل طشت‌خانه‌های خود را آماده مراسم شمع‌ گذاری و شمع ‌افروزی مردم اردبیل می‌کنند تا شرکت کنندگان ادای دین و نذر کنند.

وی خاطرنشان کرد: طشت‌هایی که دوباره آنها را پر از آب زلال می‌کنند قندیل‌های شمع را که در اصطلاح محلی « خیزران » نامیده می‌شود در کنار طشت‌ها قرار می‌دهند تا مسجد آماده دریافت شمع نذوراتی مردم حسینی باشد.

 

این پژوهشگر عاشورایی به فلسفه این حرکت تاریخی اشاره کرد و یادآور شد:  مردم اردبیل که همواره چشم به دستان پر کرامت حضرت سید‌الشهدا حسین بن علی (ع) دارند به مناسبت‌های مختلف برای قبولی حاجات خود و فرزندانشان نذر شمع تاسوعا می‌کنند به همین جهت خیل عظیمی از مردم اردبیل در این مراسم حضوری مستقیم دارند.

جامعی بیان داشت: این مراسم امروز نه تنها در اردبیل بلکه در سایر شهرهای استان و آذربایجان نیز رواج دارد.

وی افزود: از ساعت 2 بعد از ظهر روز تاسوعا نیز دستجات غیر منتظم در تمام سطوح شهر به حرکت در می‌آیند این بار مراسم شمع‌ گذاری تابع و تحت نظارت مجلات ششگانه نیست بلکه تجمع مردم شمع‌گذار بیشتر در قالب افراد خانواده‌ها و هم محله‌ای‌ها تشکیل می‌شود.

این پیشکسوت و عضو هیئت امنای محله طوی تصریح کرد: مسیرهای شمع‌گذاری هم دیگر تابع آن نظم کلی و تعیین شده دهه محرم الحرام نیست بلکه هر کس به 41 مسجد نزدیک به حوزه سکونتی و محل زندگی خود مراجعه کرده تا شمع‌ها را به طشت‌خانه مساجد بسپارد و نذر خود را ادا کند.

جامعی ادامه داد: مراسم شمع‌گذاری در مساجد تا غروب و اذان مغرب تاسوعای حسینی ادامه دارد و گروه‌های شمع‌گذار اشعار و دو بیتی‌ها و ورد و ذکرهای خاص روز تاسوعا را بر زبان دارند.

« بیر بو گئجه مهلت سنه یا سکینه / صاباح اولاسان شمره گرفتار سکینه »

جامعی ابراز داشت: گروه‌های عزا نیز ندا می‌دهند « حسن شهید، حسین شهید، اکبر شهید، اصغر شهید و .... » ، « وای حسن، وای حسین » ، الدخیل ابوالفضل، الدخیل علمدار، الدخیل سپهدار و .. » و نظایر این قبیل اشعار و ذکر‌ها.

وی تاکید کرد: موج حزن و اندوه در سیمای مردم عزادار کاملاً مشخص است و مردم تماماً لباس سیاه، پیراهن سیاه، سربند سیاه و اغلب پای برهنه 41 مسجد را انتخاب کرده و شمع می‌گذارند.

این استاد دانشگاه در مورد فلسفه انتخاب 41 مسجد و افروختن41 شمع نیز گفت:‌ به نظر مردم حسینی اردبیل اسرای کربلا در جریان اسارت خود و سفر از کربلا تا به شام بعد از واقعه دلخراش عاشورای حسینی 41 منزل بین راهی را در خاموشی و تاریکی شب سپری کرده‌اند.

جامعی عنوان کرد: به یاد روشنایی آن 41 منزل تاریک 41 شمع را در طشت‌خانه‌های مساجد می‌افروزند.

وی یادآور شد: در فاصله 2 بعد از ظهر تا غروب روز تاسوعا برخی از محلات که برای روز عاشورا برنامه‌های شبیه‌خوانی تدارکی می‌بینند شبیه‌پردازان خود را که اغلب سوار اسب یا شتر هستند در مسیر محلات ششگانه اردبیل به حرکت در‌می‌آورند که این برنامه در حقیقت به استقبال مراسم عاشورا رفتن و نوعی آگاهی دادن به مردم عزادار است که فردا در روز عاشورا از برنامه‌های شبیه‌خوانی این محلات و دستجات عزاداری استفاده کنند.

این پژوهشگر عاشورایی با بیان اینکه در این ایام بازار نذری دادن نیز گرم است، خاطرنشان کرد: علاوه بر اینکه در دهه اول محرم احسان و نذری دادن در مناطق مختلف مشهود است ولی روزهای تاسوعا و عاشورا این نذر دادن‌ها به اوج خود می‌رسد به طوری که عزاداران را با حلوا، آش رشته، آش شیر برنج، پلو با خورشت‌های قیمه، فسنجان و قورمه ‌سبزی پذیرایی می‌کنند.

جامعی در پایان سخنان خود اذعان داشت: در شب عاشورا نیز در برخی از مساجد اردبیل مراسم شبیه‌خوانی ‌( امان نامه ) در داخل مساجد به اجرا در می‌آید تا مردم از تماشای آن فیض ببرند و یاد و خاطره شهید کربلا گرامی داشته شود.

 

 

منبع: فارس

انتهای پیام/