هشداری که در اردبیل پشت‌گوش انداخته شد؛

هدررفت آب؛ چوب دو سر باخت

هشدار تمام‌شدن آب در استان اردبیل در حالی مدت‌هاست، پشت‌گوش انداخته می‌شود که ثانیه به ثانیه آب در این دیار دارد ته می‌کشد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی  «سبلان ما»،خبر تلخ بود و کوتاه «آب سد یامچی تمام شد»؛ اما انگار از این خبر وحشتناک تنها همین تلخی است که کام را می‌آزارد، تلخی که البته دارد عادت می‌شود، عادتی که چوب دوسر باخت است!

 واقعیت این است که از مدت‌ها قبل هشدار تمام‌شدن آب در استان اردبیل داده شده است؛ ولی این هشدار پشت‌گوش انداخته می‌شود و دراین‌بین بعضی‌ها بی‌خیال هستند، عده‌ای هم جزو مرفهین بی‌دردند و بی‌تفاوت به همه چیز، این در حالی است که ثانیه به ثانیه آب اردبیل دارد ته می‌کشد و وضعیت در مرکز این استان بغرنج و پیچیده است حتی امام‌جمعه اردبیل هم در تریبون نمازجمعه هفته گذشته گفت: همه باید بدانند که آب در سد یامچی تمام شده است و آب سد به لجن رسیده است.

 همه باید در مصرف آب نهایت صرفه‌جویی را کنند

 خبر تلخ تمام‎شدن آب سد یامچی آن‌هم در این شرایط، همان‌طور که آیت‌الله سید حسن عاملی تصریح کرد: برای ایجاد دلهره نیست؛ بلکه برای این است که همه باید در مصرف آب نهایت صرفه‌جویی را کنند؛ این یعنی همه موظفیم برای بدتر نشدن اوضاع خیلی از عادت‌هایمان را کنار بگذاریم و کمک کنیم اوضاع بغرنج‌تر نشود .

کارشناسان امر معتقدند در شرایط کنونی که با خشکسالی و کم‌آبی مواجهیم، تفکیک آب شرب از مصرفی ضرورتی  است که نباید بیش از این نادیده گرفته شود؛ قطعاً آنچه در شرایط کنونی بحران آب در استان اردبیل، اندکی از وخامت اوضاع خواهد کاست استفاده بهینه از آب است و این مهم است که آب شرب این مایه حیات برای شست‌وشوی ماشین و امثال آن هدر نرود؛ اما شواهد و قراین نشان می‌دهد که حتی اکنون  نیز با اینکه که می‌دانیم شرایط آب در اردبیل چقدر پیچیده شده است، همچنان آب تصفیه شده که هزینه هنگفتی به آن صرف می‌شود در حال هدررفت است و  حتی با تفکیک‌نشدن آب شرب و آب مصرفی به دستشویی‌ها ریخته می‌شود که این رخداد در این زمان‌حساس  واقعاً فاجعه بزرگی است.

زنگ خطر کم‌آبی در اردبیل به صدا درآمده است/همه باید پای‌کار بیایند

 واقعیت این است که اوضاع آبی در استان اردبیل خوب نیست و طبق اذعان علی حیدری اناری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اردبیل، زنگ خطر کم‌آبی در این استان به صدا درآمده است و البته تأمین آب شرب مرکز استان نیز با شرایط پیچیده‌ای روبه‌رو شده است.

 به گفته حیدری اناری، برداشت‌های بی حد و اندازه از آبخوان دشت اردبیل توسط چاه‌های کشاورزی طی دهه‌های گذشته باعث ازبین‌رفتن حدود یک‌سوم از منابع آب‌های زیرزمینی مرکز استان اردبیل شده که به جهت این اضافه برداشت‌ها رفته‌رفته آب‌های زیرزمینی این دشت کیفیت خود را ازدست‌داده و علاوه بر خطر فرونشست دشت، در آینده نزدیک این آب حتی برای زراعت هم غیرقابل‌استفاده خواهد شد.

 طبق اظهارات مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اردبیل، کاهش بارندگی‌ها از سال‌های قبل در استان آغاز و در سال آبی جاری وارد مرحله بحرانی شده است؛ میزان بارندگی‌ها در استان اردبیل نسبت به کوتاه‌مدت ۴۰ درصد و نسبت به بلندمدت ۶۰ درصد کاهش‌یافته و از سوی دیگر جریان روان آب‌های رودخانه‌های استان نیز با ۶۰ درصد کاهش مواجه شده است و بیش از ۷۰ درصد از مخازن سدهای استان در حال حاضر خالی است که این آمار تأمل‌برانگیز است و نشان می‌دهد که همه باید در مدیریت مصرف آب پای‌کار بیایند و هیچ قطره‌ای از آب شرب در نتیجه اهمال و قصور هدر نرود.

همچنین بر اساس آمار شرکت آب منطقه‌ای اردبیل، افزایش نیاز آبی و استفاده حداکثری از منابع علاوه بر شرایط اقلیمی از جمله دلایلی است که سبب شده در مرکز استان اردبیل، تأمین آب شرب با شرایط پیچیده‌ای روبه‌رو شود و شرایط به‌گونه‌ای است که از ظرفیت ۵۶ میلیون مترمکعبی سد یامچی فقط ۱۶.۸ میلیون مترمکعب آن دارای آب و بیش از ۳ میلیون مترمکعب آن نیز را نیز حجم مرده و غیرقابل‌استفاده است این در حالی است که سد یامچی به‌عنوان منبع اصلی تأمین آب شرب شهر اردبیلی است که نصف آمار جمعیت کل استان را در خود جای‌داده است.

  تغییرات گسترده اقلیمی، کاهش سطح بارندگی و پوشش برف در کوه‌های اطراف و از طرف دیگر افزایش محسوس دما و بالارفتن سرعت تبخیر، ورودی آب به سدهای استان به‌ویژه سد یامچی  را  کاهش داده است. 

 صرفه‌جویی باید به تغییر الگوی مصرف آب منجر شود

  در حال حاضر علاوه بر هدررفت آب شرب در لابه‌لای روزمرگی‌ها و بی‌توجهی‌های انسان‌ها در بخش خانگی، بخش کشاورزی نیز بخش عمده هدررفت آب را هم به خود اختصاص داده است که باید مدیریت مصرف آب در هر دو بخش بیش از گذشته موردتوجه قرار بگیرد؛ طبق آمار ۹۰ درصد آب مصرفی مربوط به کشاورزی است و ازاین‌رو باید اولاً باید کل استان اردبیل به آبیاری ماشینی تبدیل  و کانال‌های خاکی به کانال‌های سیمانی تبدیل شوند و الگوی کشت نیز  در این استان موردتوجه قرار بگیرد.

به یاد داشته باشیم ماهیت اقلیم ایران همان کم‌آبی است  و قرار نیست کشور ما تبدیل به کشوری پرآب شود یا در قدیم کشور پرآبی نبوده و نخواهد شد البته ممکن است که دوره‌های کوتاه‌مدت «خشکسالی» یا «ترسالی» داشته باشیم، پس  در شرایط کنونی باید همان کاری را بکنیم که نیاکان انجام می‌دادند؛ یعنی در عین کم‌آبی، رفتاری با آب می‌کردند که ایران همواره به نسبت کشورهای منطقه بسیار آباد و توسعه‌یافته بود و خاک حاصلخیزی نیز داشته است به‌عبارت‌دیگر صرفه‌جویی در آب نه‌تنها برای عبور از بحران‌های آبی است، بلکه نوعی سبک زندگی لازم و ضروری برای اقلیم خشک و نیمه‌خشک ایران است، این یعنی صرفه‌جویی در مصرف آب باید به یک فرهنگ رفتاری یا «تغییر الگوی مصرف» منجر شود.

انتهای خبر/ ش