شنبه گذشته در موسسه بروکينز آمريکا و در جمع شماري از سياستمداران آمريکايي و اسرائيلي خانم هيلاري کلينتون ضمن آنکه اذعان کرد ايران سخت ترين مسئله اي بود که در دوران وزارتش با آن برخورد کرده ، از آمادگي دولت اوباما براي انجام مذاکرات دوجانبه هسته اي با ايران خبر داد. با اين خبر موجي از تحليلها و گمانه زني هاي دوباره درباره روابط ايران و آمريکا شکل گرفت. سئوالات اساسي اين است که چه شده است که خانم کلينتون پس از 4 سال و در حالي که آخرين روزهاي مديريت وزارت خارجه را مي گذراند سخن از مذاکره مستقيم به ميان آورده است؟. کاخ سفيد از اين اقدام چه اهدافي را دنبال مي کند ؟ و سرانجام احتمالي آن چه خواهد بود ؟

1 -چه اتفاقي افتاده که پيشنهاد مذاکره مي دهند . بدون شک دردور دوم رياست جمهوري باراک اوباما که از دهم دي ماه آغاز خواهد شد مي بايست شاهد تغييراتي در سياست خارجي اين کشور به ويژه در مورد جمهوري اسلامي ايران بود . زيرا براساس مطالعات صورت گرفته ، موضوع ايران مهم ترين موضوع سياست خارجي ايالات متحده آمريکاست و در مبارزات انتخاباتي هم تلاش شد تا ايران جزو تهديد کنندگان امنيت ملي آمريکا عنوان شود . خانم هيلاري کلينتون هم در اظهارات اخيرش گفته بود " ايران مشکل ترين موضوعي بوده که من در دوران وزارت خود با آن مواجه بودم و اين به واسطه خطراتي بود که تهران با رفتارهاي خود آن ها را به وجود مي آورد." خانم کلينتون اضافه کرده " دولت اوباما آماده انجام مذاکرات دوجانبه با ايران است."با اين توضيح روشن است که اگر چه خانم کلينتون رفتني است اما و ظيفه داشته موضعي جديد را در حوزه سياست خارجي آمريکا اعلام کند. موضعي که قطعا درپشت صحنه گرفته شده و خروجي ارزيابي هاي آن ها از اقدامات چهارسال گذشته است. تحريم هاي فلج کننده، خرابکاري هاي ويرانگر سايبري، ترور دانشمندان و ايجاد آشوب به کمک جبهه غربگرا (ترکيب راديکال هاي مدعي اصلاحات و گروه هاي مختلف اپوزيسيون) در کنار تلاش براي انزواي جمهوري اسلامي در منطقه و جهان، از جمله حربه هايي بود که در دوره 4 ساله زمامداري باراک اوباما و وزارت کلينتون به کار گرفته شد و اکنون آن ها را به تغيير تاکتيک و نه رويکرد واداشته است.به نظر مي رسد ارزيابي کاخ سفيد از کم اثر بودن فشارها ، تهديدات و اتخاذ شديدترين مواضع عليه ايران ، براي رسيدن به اهدافش يکي از دلايل تغيير تاکتيک و دادن پيشنهاد مذاکره است . آنچه از تشديد تحريمها و فشارها عليه ملت ايران براي آمريکا حاصل شده ، به رغم سوء مديريت هاي مسئولان ايراني ، افزايش حجم تنفر ملت ايران نسبت به آمريکا است . مسئله اي که نه تنها آمريکا را به اهدافش ( ازجمله کوتاه آمدن دربرابر غرب و آمريکا ) نزديک نکرده که نتيجه عکس داشته است و مردم ايران به خوبي دريافته ، هدف اصلي غرب از اعمال فشار ها کل ايران است نه فرد يا گروهي خاص . در سطح منطقه و جهان هم در انزواي ايران چندان اقبالي نداشته اند . نمونه بارزآن برگزاري نشست جنبش عدم تعهد در تهران بود که از هميشه بهتر برگزار شد و در منطقه هم معادلات هر روز به نفع محور ايران در حال چرخش است که نمونه آن در جنگ اخير غزه و بي خاصيت شدن گنبد امنيتي رژيم صهيونيستي در برابر تکنولوژي ايراني ، نمود يافت . بنابراين کاخ سفيد به توصيه سياست مداران کهنه کاري همچون زبيگنيو برژينسکي مشاور امنيت ملي دولت جيمي کارتر که گفته است "آمريکا هيچ اجباري ندارد که مثل يک خر احمق از حمله اسرائيل به تاسيسات اتمي ايران دنباله روي کند." دست به تغيير تاکتيک زده است تا اهدافش را از طريق ديگري دنبال کند.

2 -در زمينه اهداف آمريکا ، به نظر مي رسد در درجه اول دولت آمريکا به دنبال انداختن توپ در زمين ايران است تا بتواند تا حدي از ميزان تنفر و اعتراضات اساسي که نسبت به رويکرد کاخ سفيد در قبال ايران در داخل و خارج از آمريکا وجود دارد بکاهد و در ادامه ،خود را از اتهام تحميل مستقيم فشار به مردم ايران ، تبرئه کند. تصميم گيران آمريکايي با اين فرض که جواب ايران به يک پيشنهاد کلي و مبهم قطعا منفي است تلاش دارند به مردم ايران اين پيام را بدهند که ما آماده مذاکره هستيم و اين دولت ايران است که باعث افزايش فشار برمردم خود شده است . همچنين دولت آمريکا قصد دارد از طريق طرح مذاکره ، افکار عمومي کشور را نسبت به موضوع مذاکره با آمريکا ميزان سنجي نمايد تا مبناي تحليل و رفتار بعدي آمريکا در مواجهه با ايران قرارگيرد ،حال آنکه مردم ايران به خوبي درک مي کنند که به موازات اين "اظهار نظر بدون هيچ اقدام عملي" مجلس سناي آمريکا با پيشنهاد دو سناتور دموکرات و جمهوري خواه و با راي همه اعضا تحريم هاي جديدي را وضع کرده و قرار است آن ها را در بودجه دفاعي سال آينده آمريکا هم قرار دهند. ضمن اينکه کاخ سفيد همچنان سياست اعمال فشار عليه دولتهايي که با ايران کارمي کنند و حتي به ايران دارو مي فروشند را دنبال مي کند. هدف ديگر به وضعيت بد رژيم صهيونيستي در منطقه باز مي گردد.تجربه جنگ هشت روزه غزه نشان داد که نه تنها ايران در منطقه دست برتر است ، بلکه اين رژيم نيز در شرايط بسيار بحراني قرار دارد. بنابراين در تصور آمريکايي ها طرح مذاکره با ايران مي تواند قدري از فشارها بر رژيم صهيونيستي بکاهد و در صورت انجام مذاکره مي توانند براي بقاي حيات اين رژيم هم چانه زني کنند. بخش ديگر از اهداف به سياستهاي جهاني آمريکا برمي گردد. در چهار سال گذشته به رغم ادعاهاي اوباما ، دنيا شاهد رويکردهاي جنگ طلبانه و غير صلح جويانه دولت آمريکا بودند. بنابراين در آغاز دور دوم رياست جمهوري دموکرات ها، طرح مذاکره مستقيم با ايران يک ژست سياسي هم بشمار مي آيد و چه بسا ياران آمريکا اعمال فشارها و دشمني هاي بيشتر در آينده عليه ملت ايران را افزايش دهند.

3 -درمورد سرانجام اين پيشنهاد بايد گفت چون پيشنهادمذاکره يک تاکتيک است و نه راهبرد و رويکرد ، بنابراين نمي توان سرانجام مثبتي براي آن پيش بيني کرد . زيرا همانگونه که خانم کلينتون اظهار داشته ايران مهم ترين مسئله و مهم ترين چالش سياستهاي سلطه طلبانه آمريکا و رژيم صهيونيستي است بنابراين از روي ناچاري و با قصد فريب افکار عمومي ايران ، آمريکا ، ملت هاي منطقه و جهان تغيير تاکتيک داده اند . ضمن اينکه در نظام ايالات متحده آمريکا اين کنگره است ( ترکيب مجلس سنا و نمايندگان ) که تصميم گير اصلي است و درکنگره هم لابي صهيونيست از قدرت بالايي برخوردار است .شواهدهم از اتخاذ سياست هاي تندتر عليه ايران در کنگره حکايت داردو نمونه آن هم از مجلس سنا آغاز شده است .