1- رشد نارضایتی مردم

2- رشد آگاهی سیاسی روشنفكری و روحانیت به عنوان رهبری كه اوج نارضایتی وآگاهی سیاسی با ترور ناصر الدین شاه شكل می گیرد.

3- شكل گیری ایدولوژی جدید به نام مشروطیت كه طرح عدالتخانه با روحانیت و محدود كردن قدرت از طریق قانون مجلس با طرح روشنفكران بود.

در روند پیروزی نهصت مشروطیت مهاجرت صغری در حرم حضرت عبدالعظیم با گروه 9 نفره بر مبنای عدالتخانه شكل میگیرد ومهاجرت كبری با عزیمت روحانیت به قم به دلیل عدم اجرای عدالتخانه  توسط عین الدوله  وحضور روشنفكران درسفارت انگلیس بادرخواست مشروطه  شكل می گیرد واز موفقیتهای مشروطیت می توان به امضای دولت مشروطه ،تشكیل مجلس وامضای قانون اساسی اشاره كرد .

ولی در نهایت نهضت مشروطیت با ناكامی مواجه می شود ومنجر به جابجایی جكومت وجایگزینی استبداد رضاخان می شود ودو عامل مهم باعث ناكامی نهضت مشروطیت می گردد:

1- عوامل داخلی: (ابهام در ایدولوژی، شكاف و دودستگی در رهبری روحانیت، شكاف در رهبری روشنفكری كه این دیدگاه جایگاه مردمی نداشت ونتوانست تفكر غربی را در ایران بومی سازی كند ، نفوذ عناصر وابسته به استبداد واستعمار، عدم وجود تسامح وگفتگو)

2- عوامل خارجی: (اتحاد روس وانگلیس علیه آلمان ،قرارداد 1907 كه ایران را به سه منطقه تقسیم كرد، دخالت روسها در براندازی مشروطه در به توپ بستن مجلس توسط لیاخوف روسی، جنگ جهانی اول كه موجب قطحی می شود وغلات ایران را به دست می گیرند .ناتوانی دولت در دیپلماسی خارجی )

مشروطیت چهار مرحله را پشت سر گذاشت كه در مرحله اول سه قدرت موجود در جامعه  با در گیری این مرحله را پشت سر گذاشتند كه در پایان قدرت مذهبی به كنار گذاشته شد و در مرحله دوم استبداد حاكم است  و در مرحله سوم وضع به شكل دوره اول مشروطه  در می آید ودر مرحله چهارم باز استبداد اعمال حاكمیت می كند و در این مرحله تنها نیروی مخالف و موثر قدرت مذهبیون كه با رهبری حضرت امام خمینی (ره)  پس از چهارده سال مجاهدت بر قدرت خود كامه موفق و پیروز می شود و نظام 2500 ساله شاهنشاهی را در هم می شكند ونظام جممور اسلامی ایران را بنیانگذاری می كند.

انتهاي يادداشت/

منبع: كيويميز

كامران عباسی