- کد خبر: 8974
- بازدید: 4,129
- 1393/05/29 - 20:13:06
روش ساخت آلاچیق عشایری + متن و تصویر
ساکنان عشایر استان که عموما از دشت مغان هستند برای گذراندن فصل تابستان در خانه های آلاچیق زندگی می کنند.
به گزارش سبلانه به نقل از ارس تبار،اکثر عشاير ایل سون و شاهسون در ييلاق و کوهستان‌هاى سرسبز اين سرزمين، در چادرهاى نمدى و گنبدى‌شکل به نام آلاچيق و کومه ی دالانی شکل روزگار خود را با پرورش دام تولید صنایع دستی سپرى مى‌کنند. بعضى از عشاير نيز در قشلاق کرانه رود ارس، به‌جاى زندگى در خانه مسکونى در همين چادرهاى نمدى يعنى آلاچيق به‌سر مى‌برند.
عشاير اردبیل و آذربايجان شرقی براى استحکام و دوام آلاچيق در مقابل باد و باران و تجهيز آن براى اقامت تابستاني، برخى لوازم و وسايلى را به‌کار مى‌برند که غالباً محصول دست زنان و دختران هنرمند ايلياتى است.
مسکن عشایر این منطقه از مصالحی چون چوب، نمد و دست بافته های خوش نقش و نگار عشایری است،آلاچيق ها با فن خاصی برپا و برچیده می شود و مردان و زنان ايل، این مهارت را همچون سایر مهارتها و فنون سنتی به عنوان بخشی از میراث فرهنگی خود حفظ نموده اند.
عشایر داخل آلاچيق را با نوارى به عرض ۱۰ سانتى‌متر از جنس پشم الوان و زيبا تزئين كرده و لبه پائين آن را با تور سياه به شکل سه‌گوش زينت مى‌دهند به طوري كه نوار بزک متناسب با محيط آلاچيق يافته مى‌شود. نقوش اين نوارها را همانند ساير نقش و نگارهاى عاميانه ايل قره داغ ملهم از محيط زندگى طبيعى آنهاست و نقش اين نوارها به نام‌هاى پنجه گربه (پيشيک ديرناغ)، شانه (دراق)، برگ (ياپراق)، ستاره (اولدوز) و شاخ قوچ (قوچ بوينوزي) زينت‌بخش درون آلاچيق است.
منطقه تابستانی ييلاقی ايل ارسباران را كوه های اطراف ارسباران و سبلان و منطقه زمستانی (قشلاقي) آنها را جنوب دشت مغان و اطراف رود قره سو و كنار رود ارس در منطقه خداآفرين تشكيل می دهد.
استخوان بندی آلاچیق عشایر از دو قسمت مهم تشکیل یافته است. یکی حلقه ی سقف آلاچیق که از چوب ساخته شده و دیگری تعدادی تیر انحنا دار و خمیده که به هنگام برپایی به شکل گنبد نمودار می شود. در میان عشایر منطقه ی قره داغ مثل عشایر شاهسون ها آلاچیق در اندازه های بزرگ و کوچک برپا می شود. بزرگترین آن 28 تیر و کوچکترينش 24 تیر دارد. معمولا آلاچیق همیشه پشت به باد بر پا می شود تا از در ورودی باد و خاشاک داخل آن نشود؛ این محل را «یللیخ» می گویند. همچنين برای زیبایی آلاچیق منگوله پشمین الوان به نام «قوتاز» بالای آلاچیق می دوزند اما نمدها در اثر گذشت زمان رنگ اصلی خود را در اثر دود و آتش و گرد و خاک، از دست داده و دو نام ترکی «آق کئچه» و«قرا کئچه» (یعنی نمد سفید و نمد سیاه) را به خود می گیرند.
آلاچیق با ظرافت و مهارت بافته می شود و دوام آن ها از کومه بیش تراست. فضای داخلی کومه ها به طور معمول 5 متر است. آلاچیق اصلی عموما از نمد سفید و با ظرافت است این نمدها با طرح های رنگی در جلو و طرفین تزییین یافته و سر درب ورودی ها منگوله هایی آویزان است.نمدهای این چادر به علت باران و گرد و خاک و دود داخل به تدریج قهوه ای و سرانجام سیاه می شوند.
این مکان مربوط به منطقه ییلاقی هوشنگ میدانی واقع در دامنه سبلان و بالاتر از آبگرم شابیل شهرستان مشگین شهر است .ساکنان عشایر این منطقه که عموما از دشت مغان هستند برای گذراندن فصل تابستان در خانه های آلاچیق زندگی می کنند.
انتهای پیام/
جهت مشاهده تصاویر بزرگتر بر روی عکسها کلیک کنید
دیدگاه‌ها