چقدر از همسایه خود راضی هستید؟!

همسایه‌ها بخواهند یا نخواهند همه روزه به شكلی از اشكال با هم در ارتباط هستند و رفتار با یكدیگر از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

به گزارش خبرنگار به نقل از ارس تبار،زندگی اجتماعی و جمعی بشر، در عین حال که محسّنات و نقطه های مثبت و قابل تمجیدی دارد، برخی آثار منفی و زیانبار را نیز در پی دارد. از این رو لازم است قوانین و دستوراتی وضع شود تا زندگی جمعی را سر و سامان بدهد و انسان به راحتی بتواند به زندگی خویش در کنار جمع ادامه دهد. یکی از مواردی که نیاز به وجود قوانین و دستورات فقهی و اخلاقی دارد، همسایه داری است.

اسلام به عنوان یک دین کامل و اجتماع ساز و تأمین کننده سعادت دنیوی و اخروی انسان، دستورات و توصیه های اخلاقی و حقوقی را برای همسایه داری در نظر گرفته است که با مراعات آن انسانها می توانند در کنار هم به راحتی و آسایش زندگی کنند. آنچه پیش رو دارید، گامی است در این مسیر، امید که برای همه مفید و قابل استفاده باشد.

اهمّیت همسایه داری

قرآن کریم این کتاب جاوید و ماندگار الهی، در کنار دستور به پرستش الهی و احسان به پدر و مادر و بستگان و خویشاوندان، توصیه به نیکی و احسان در حق همسایگان نموده است؛ آنجا که می فرماید: «وَ اعْبُدُوا اللّهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً وَ بِذِی الْقُرْبی وَ الْیَتامی وَ الْمَساکینِ وَ الْجارِ ذِی الْقُرْبی وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبیلِ»؛ «و خدا را بپرستید و هیچ چیز را همتای او قرار ندهید و به پدر و مادر و همچنین به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و همسایه نزدیک و همسایه دور و دوست و همنشین و واماندگان در سفر نیکی کنید!»

قرار گرفتن مراعات حق همسایه در کنار حق بندگی و نیکی به والدین، نشان از اهمّیت همسایه داری در منظر قرآن دارد.

حضرت على عليه السلام در مورد همسایه می فرمایند:

شيعَتُنَا المُتَباذِلونَ فى وِلايَتِنا، اَلمُتَحابّونَ فى مَوَدَّتِنا اَلمُتَزاوِرونَ فى اِحياءِ اَمرِنا اَلَّذينَ اِن غَضِبوا لَم يَظلِموا وَ اِن رَضوا لَم يُسرِفوا، بَرَكَةٌ عَلى مَن جاوَروا سِلمٌ لِمَن خالَطوا؛
شيعيان ما كسانى اند كه در راه ولايت ما بذل و بخشش مى كنند، در راه دوستى ما به يكديگر محبت مى نمايند، در راه زنده نگه داشتن امر و مكتب ما به ديدار هم مى روند. چون خشميگين شوند، ظلم نمى كنند و چون راضى شوند، زياده روى نمى كنند، براى همسايگانشان مايه بركت  اند و نسبت به هم نشينان خود در صلح و آرامش اند.(كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص236 و 237، ح24)

حضرت رسول اکرم(ص) درباره حقوق همسایه می فرمایند:

فى حُقوقِ الجارِ ـ :  إِنِ اسْتَغَاثَكَ أَغَثْتَهُ وَ إِنِ اسْتَقْرَضَكَ أَقْرَضْتَهُ وَ إِنِ افْتَقَرَ عُدْتَ عَلَيْهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ مُصِيبَةٌ عَزَّيْتَهُ وَ إِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ هَنَّأْتَهُ وَ إِنْ مَرِضَ عُدْتَهُ وَ إِنْ مَاتَ تَبِعْتَ جَنَازَتَهُ وَ لَا تَسْتَطِيلُ عَلَيْهِ بِالْبِنَاءِ فَتَحْجُبَ الرِّيحَ عَنْهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ...
درباره حقوق همسايه فرمودند: اگر از تو كمك خواست كمكش كنى، اگر از تو قرض خواست به او قرض دهى، اگر نيازمند شد نيازش را برطرف سازى، اگر مصيبتى ديد او را دلدارى دهى، اگر خيرى به او رسيد به وى تبريك گويى، اگر بيمار شد به عيادتش روى، وقتى مرد در تشييع جنازه اش شركت كنى، خانه ات را بلندتر از خانه او نسازى تا جلوى جريان هوا را بر او بگيرى مگر آن كه خودش اجازه دهد.(مسكّن الفؤاد ص 114)

همسایه باید با همسایه خویش ارتباط و محبتی قلبی بر قرار سازد. از جمله حقوق دیگر همسایه این است که در هنگام مریضی به عیادتش بشتابیم، اگر از سفر باز آمد به دیدنش برویم، و در مصائب به او تسلیت بگوییم، نیازهای او را برآوریم و از هر گونه اذیت و آزار بپرهیزیم.

همسایه‌ها بخواهند یا نخواهند همه روزه به شكلی از اشكال با هم در ارتباط هستند و رفتار با یكدیگر از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

از مجموع آنچه بیان شد، اهمیّت همسایه داری و جایگاه و منزلت آن در اسلام روشن گردید و مشخص شد که سعادت دنیا و آخرت انسان و آرامش دنیایی و سعادت آخرتی او به اموری بستگی دارد که یکی از آنها خوب همسایه داری کردن و همسایه نیک داشتن است.

پاسخ شما درباره این سئوالات چیست؟

1-تا چه حد از همسایه خود راضی هستید؟

2-احترام به همسايه تا چه اندازه اهميت دارد؟

3. خوب بودن همسايه ها با هم چه فايده اي دارد؟

4. همسايگي خوب چگونه است؟

6. كسي كه همسايه اش از او در امان نباشد چگونه است؟

7. كسي كه سير بخوابد و همسايه اش گرسنه باشد، نزد خدا و رسولش چگونه است؟

8. همسايه چه حقوقي دارد؟

انتهای پیام/