همراه با کلام الهی؛

سوره انفال، بازسازی اخلاقی مسلمانان

سوره انفال كه در مدينه و در زمان اولين جنگ مسلمانان، يعنى بدر، نازل شده است، مسائل و قوانين اقتصادى اسلام در مورد اموال عمومى كه پشتوانه ى بيت المال را بیان کرده و جامعه نوين مسلمانان در مدينه را سامان می‌دهد.

به گزارش سبلان ما، سوره انفال هشتمین سوره و از سوره‌های مدنی قرآن است که در جزء ۹ و ۱۰ قرآن جای دارد. نام‌گذاری این سوره به نام انفال به دلیل استفاده از واژه انفال در نخستین آیه و بیان احکام آن است. سوره انفال به احکام انفال و ثروت‌های عمومی، خمس، جهاد، وظایف مجاهدان، رفتار با اسیران، ضرورت آمادگی‌های رزمی و نشانه‌های مؤمن اشاره کرده است.

آیه صلح و آیه نصر را از آيات مشهور سوره انفال دانسته‌اند. همچنین آیه انفال، آیه خمس و آیه اولو الارحام جزو آیات الاحکام این سوره هستند. در فضیلت تلاوت سوره انفال آمده است هر كس آن را بخواند هرگز نفاق وارد قلب او نمی‌شود.

«سوره انفال»؛ اين سوره به دليل كلمه ى «انفال» كه در آغاز آن آمده، همچنين به دليل بيان كردن احكام انفال و ثروت هاى عمومى، به «انفال» نام‌گذارى شده است.

«سوره بدر»؛ اين سوره «بدر» نيز ناميده شده، چون درباره جنگ بدر نازل شده است . نقلی هم از ابن‌عباس در اين مورد در بيشتر کتب تفسير و علوم قرآنی آمده است.

«سوره جهاد»؛ زيرا پس از نزول اين سوره پيامبر تلاوت آن را در جنگها براى تقويت روحيه رزمندگان سنّت قرار داد. اين رويّه در زمان خلفاء نيز ادامه داشته است

سوره انفال ۷۵ آیه، ۱۲۴۴ کلمه و ۵۳۸۸ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو سوره‌های مَثانی و از سوره‌های متوسط قرآن است که در ردیف سوره‌های بلند قرار گرفته و نیم جزء قرآن را شامل می‌شود .  فاصله نشدن بسم الله میان سوره انفال و سوره توبه باعث شده برخی این دو را یک سوره بدانند و آنها را قرینتین بخوانند.

سیوطی از قول ابو جعفر نحّاس(د ۳۳۸ق.) این ادعا را به عثمان منسوب کرده و از قول او نقل کرده که در زمان پیامبر این دو سوره قرینیتن نام داشتند و از همین رو عثمان آنها را جزو سبع طوال قرارداده است.

غرض اصلی سوره انفال را بیان شرایط بهره‌مندی مؤمنان از امدادهای غیبی و نصرت الهی دانسته‌اند که مهم‌ترین شرط آن اطاعت از خدا و رسولش است و در کنار آن به نتایج این اطاعت و سرپیچی از فرمان خدا اشاره می‌کند

در هفتادوپنج آيه اى كه در سوره انفال وجود دارد مباحث بسيار مهمى مطرح شده است:

نخست اشاره به بخش مهمى از مسائل مالى اسلام از جمله انفال و غنائم كه پشتوانه مهمى براى بيت المال محسوب مى گردد، شده است. سپس مباحث ديگرى مانند: صفات و امتيازات مؤمنان واقعى، و داستان جنگ بدر، يعنى نخستين برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان، و حوادث عجيب و عبرت انگيزى كه در اين جنگ واقع شد.

و همچنين قسمت قابل ملاحظه اى از احكام جهاد و وظائف مسلمانان در برابر حملات پى گير دشمن، جريان پيامبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله و داستان آن شب تاريخى هجرت (ليلةالمبيت)، وضع مشركان و خرافات آنها قبل از اسلام، چگونگى ضعف و ناتوانى مسلمانان در آغاز كار و سپس تقويت آنها در پرتو اسلام، حكم خمس و چگونگى تقسيم آن، لزوم آمادگى رزمى و سياسى و اجتماعى براى جهاد در هر زمان و مكان، برترى نيروهاى معنوى مسلمانان بر دشمن على رغم كمبود ظاهرى نفرات آنها، حكم اسيران جنگى و طرز رفتار با آنها، هجرت كنندگان و آنها كه هجرت نكرده اند، مبارزه و در گيرى با منافقان و راه شناخت آنها و بالآخره يك سلسله مسائل اخلاقى و اجتماعى سازنده ديگر.

 

انتهای خبر/ ج