استاد دانشگاه محقق اردبیلی:

ایران و جمهوری آذربایجان پیوندهای عمیقی دارند

استاد دانشگاه محقق اردبیلی گفت: در کنار اشتراکات عمیق تاریخی و فرهنگی آذربایجان با ایران، این کشور دومین کشور با اکثریت شیعه است؛ اما رویکردهای متفاوت حاکمیت در جمهوری آذربایجان فرصت بهره‌گیری از این اشتراکات را تحت‌تأثیر قرار داده است.

 رهبر طالعی حور در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سبلان ما»، در رابطه با نقش کریدورهای ارتباطی در توسعه کشورها و ایفای نقش در نظم نوین جهانی اظهار داشت: کریدورهای ارتباطی به‌عنوان راه‌های حیاتی اقتصاد جهانی، با تسهیل تجارت، انتقال انرژی و جریان سرمایه نقش تعیین‌کننده‌ای در توسعه کشورها دارند؛ بنابراین کنترل و دسترسی به این مسیرهای راهبردی، می‌تواند عامل مهمی در افزایش قدرت ژئوپلیتیک کشورها باشد در نظم جدید جهانی که دنیا به سمت چندقطبی شدن پیش می‌رود، رقابت بر سر کنترل مسیرهای تجاری اهمیت زیادی یافته است.

وی افزود: کریدورها در نظم جدید جهانی تنها مسیرهایی برای ترانزیت کالا نیستند، بلکه ابزاری راهبردی برای نفوذ اقتصادی، ایجاد اتحادهای جدید و کاهش وابستگی به مسیرهای سنتی تحت سلطه یک یا چند قدرت محسوب می‌شوند، برای مثال طرح بزرگی مانند ابتکار کمربند و جاده چین نشان می‌دهد که چگونه قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای از این مسیرها برای بازتعریف حوزه نفوذ خود، امنیت‌سازی زنجیره تأمین و شکل‌دهی به نظم موردنظر خود استفاده می‌کنند. 

استاد دانشگاه محقق اردبیلی گفت: در نظم جدید جهانی کشوری که به کریدورهای ارتباطی تسلط و یا حتی دسترسی داشته باشد، می‌تواند از آن به‌عنوان ابزار فشار برای تأمین منافع ملی خود استفاده کند؛ بنابراین برای کشور ما که در موقعیت مهم ترانزیتی قرار گرفته، کریدورهای ارتباطی نه‌تنها منبع درآمد و اشتغال‌زایی، بلکه می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای افزایش نقش‌آفرینی در معادلات منطقه‌ای و جهانی باشند و طبیعی است ایجاد اختلال در این مسیرها توسط بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌تواند بر اقتصاد و امنیت کشور تأثیرگذار باشد.

 راه ارتباطی ارس که آذربایجان را از خاک ایران به نخجوان وصل می‌کند

وی تصریح کرد: احداث راه ارتباطی ارس که جمهوری آذربایجان را از طریق خاک جمهوری اسلامی ایران به نخجوان وصل می‌کند، برای هر دو کشور اهمیت دارد، برای جمهوری اسلامی ایران، این راه ارتباطی نماد همکاری منطقه‌ای و نقش‌آفرینی در یک کریدور ترانزیتی مطمئن است که حاکمیتش را تقویت می‌کند و می‌تواند به افزایش درآمدهای ترانزیتی کشور نیز کمک کند.

طالعی افزود: برای جمهوری آذربایجان راه ارتباطی ارس حل‌کننده یک بحران ژئوپلیتیک تاریخی با دستیابی به ارتباط زمینی مطمئن با نخجوان است که تأثیر مثبتی بر امنیت و تمامیت ارضی آن کشور خواهد داشت در سطح منطقه‌ای هم این مسیر نه‌تنها به توسعه اقتصادی کمک خواهد کرد، بلکه برای همکاری‌های صلح‌آمیز بین کشورهای منطقه نیز می‌تواند به‌عنوان یک الگو مدنظر قرار گیرد.

بازخوانی نقش جمهوری اسلامی ایران در خدمت به مردم جمهوری آذربایجان

وی در رابطه با خدمت جمهوری اسلامی ایران در خدمت به مردم آذربایجان گفت: بازخوانی نقش جمهوری اسلامی ایران در خدمت به مردم جمهوری آذربایجان در جنگ قره‌باغ، در اختیار قراردادن جاده‌های کشور برای تردد به نخجوان و مقایسه با اقدامات دولت الهام علیف برای تقابل با ایران است.

استاد دانشگاه دانشگاه محقق اردبیلی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ‌های قره‌باغ، از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و حل مسالمت‌آمیز مناقشه حمایت کرده است در جنگ اول قره‌باغ ایران به‌عنوان میانجی‌گر فعال ورود کرد و میزبان مذاکراتی شد که به آتش‌بس موقت منجر شد، البته در کنار نقش میانجی‌گری، کمک‌های انسان‌دوستانه هم داشت.

وی افزود: در جنگ دوم قره‌باغ نیز ایران از حق آذربایجان برای بازپس‌گیری قره‌باغ تحت حاکمیت بین‌المللی حمایت دیپلماتیک کرد؛ کمک‌های انسان‌دوستانه هم همچون دوره قبلی جنگ در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. اما باوجود سیاست‌های حمایتی و کمک‌های انسان‌دوستانه ایران در دو جنگ قره‌باغ، به نظر می‌رسد دولت آذربایجان در سال‌های اخیر رویکرد تقابلی را در قبال جمهوری اسلامی ایران دنبال کرده است. همکاری راهبردی و چندبعدی با رژیم صهیونیستی که نقش مهمی در امر امنیتی شد تا روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان داشته است را می‌توان در این رویکرد موردبررسی قرار داد. 

طالعی بیان داشت: همکاری‌های نظامی، امنیتی، اقتصادی، فناوری و انرژی محورهای اصلی همکاری بین جمهوری آذربایجان و رژیم صهیونیستی را شامل می‌شود که از نگاه جمهوری اسلامی ایران این همکاری‌ها به‌ویژه در حوزه نظامی و امنیتی عمدتاً در چارچوب تهدید و چالش ارزیابی می‌شود.

ایران و جمهوری آذربایجان مشترکات پیوندهای تاریخی، فرهنگی و مذهبی عمیقی دارند

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان دارای پیوندهای تاریخی، فرهنگی و مذهبی عمیق و مشترکی هستند که ریشه در تاریخ کهن دارد؛ آئین‌های نوروز و سایر مراسم‌های باستانی نشان‌دهنده پیوند تاریخی دو کشور است که قرن‌هاست تداوم‌ یافته است، البته تاریخ مشترک در دوره‌های مختلف از جمله قرارگرفتن تحت حکومت واحد در دوران صفویه، بر عمیق بودن پیوندهای تاریخی دو کشور نیز تأثیرگذار بوده است؛ بنابراین اشتراکات تاریخی و فرهنگی، میان دو کشور یکی از مهم‌ترین عوامل نزدیکی دو ملت به یکدیگر است و این روابط زمینه‌ساز فرصت‌های بیشتری در سایر حوزه‌ها بوده و می‌تواند به تقویت همبستگی و همکاری‌های بیشتر بین ایران و آذربایجان منجر شود. 

استاد دانشگاه محقق اردبیلی گفت: در کنار اشتراکات تاریخی، یکی از برجسته‌ترین و مهم‌ترین اشتراکات ایران و جمهوری آذربایجان، دین اسلام و تشیع به‌عنوان مذهب اصلی مردم هر دو کشور است جمهوری آذربایجان، پس از ایران، دومین کشور با اکثریت شیعه در جهان محسوب می‌شود و این کشور از منظر دینی و مذهبی، سطح بالایی از همبستگی و همگرایی با جمهوری اسلامی ایران دارد که همین امر زمینه بسیار مناسبی را برای همگرایی فرهنگی، سیاسی و حتی استراتژیک میان دو کشور فراهم می‌آورد. اما به اعتقاد من رویکردهای متفاوت حاکمیت در جمهوری آذربایجان در قبال جمهوری اسلامی ایران، فرصت بهره‌گیری از اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی را برای تقویت هر چه بیشتر روابط دو کشور تحت‌تأثیر قرار داده است.

 

انتهای خبر/ ح